Câu chuyện thứ 3 :
"Tấm lòng" thì không hạ giá được.
Thời buổi khó khăn này, còn
cái gì không hạ giá nhỉ? Người
ta đem bán rẻ cả sách vở, quần
áo, đồ điện tử v.v... trên vỉa
hè. Tôi cầm mảnh bằng đại học
đi bán sức lao động mà chưa
được, cũng nhào ra vỉa hè bán
sách cũ..
Từ Victor Hugo, Lev Tolstoy,
Tagore, Dostoievski... đến Ngô
Tất Tố, Vũ Trọng Phụng, Khái
Hưng... cả thảy đều bị “hạ” nằm
la liệt. Lắm lúc ngồi chồm hổm
nhìn xuống các tên tuổi từng
“vang bóng một thời”, tôi thầm
hỏi:
- Nên cười hay nên khóc, thưa
chư liệt vị?
Cách đây ít lâu, một ông lão
hình dáng tiều tụy mang đến
bán hai pho sách dày. Một cuốn
là “Hán Việt Từ Điển” của Đào
Duy Anh do Khai Trí tái bản.
Cuốn kia là “Petit Larousse
Illustré” in tại Paris năm 1973.
Sách còn tinh tươm lắm, hẳn
chủ nhân đã xài rất kỹ. Thấy giá
rẻ, tôi mua. Loại ấn bản này đây,
gặp loại khách biên biết, bán
cũng được lời.
Ngoài bìa và một số trang ruột
của mỗi cuốn, đều có ấn dấu
son hình ellipse: “Bibliothèque -
Đô Bi - Professeur”. À, té ra ông
lão vốn từng là giáo chức. Thảo
nào! Cất tiền vào ví rồi mà ông
cứ dùng dằng nuối tiếc, ngoảnh
lại nhìn những tài liệu - tài sản
phải đứt ruột bán đi. Ngoái mãi
mấy lần rồi ông mới dắt chiếc xe
đạp cà tàng đạp về. Mắt ông đỏ
hoe. Lòng tôi chợt se lại!
Chiều 25 Tết. Ngồi cạnh các
danh tác tôi vẫn lim dim, thấp
thỏm, chồm hổm ra đấy. Qua
đường không ai thấy, lá vàng rơi
trên giấy. Sài Gòn chả có mưa
bụi cho đủ khổ thơ Vũ Đình
Liên. Nhưng bụi đường thì tha
hồ, đủ khổ thứ dân lê lết vệ
đường như tôi.
- Anh mua bánh bò, bánh tiêu?
Một chị hàng rong đến mời. Tôi
lắc đầu. Bỗng chị sững người
chăm chú nhìn vào hai bộ từ
điển. Chị ngồi thụp xuống, đặt
sề bánh bên cạnh, cầm hết cuốn
này đến cuốn kia lật lật. Rồi chị
hỏi giá cả hai. Ngần ngừ lúc lâu,
chị nói:
- Anh có bán... trả góp không?
- Trời đất ơi! Người ta bán trả
góp đủ thứ, chứ sách vở, sách
đại hạ giá ai đời bán trả góp? Vả
lại, tôi nào biết chị là ai, ở đâu?
- Tôi cần mua cả hai - chị nói
tiếp - xin anh giữ, đừng bán cho
người khác. Khi nào góp đủ, tôi
sẽ lấy trọn. Anh thông cảm làm
ơn giúp tôi.
Thấy lạ, tôi hỏi chuyện mới vỡ
lẽ. Đô Bi chính là thầy cũ của
chị hàng rong. Chị Tám (tên chị)
bất ngờ thấy có dấu son quen,
hiểu ra hoàn cảnh của thầy, bèn
nảy ý chuộc lại cho người mình
từng thọ ơn giáo dục. Song, bán
bánh bò bánh tiêu nào được bao
nhiêu, lại còn nuôi con nhỏ,
không đủ tiền mua một lần nên
chị xin trả góp.
Tôi cảm động quá, trao ngay hai
bộ từ điển cho chị Tám:
- Chị hãy cầm lấy, kịp làm quà
Tết cho thầy. Tôi cũng xin lại
đúng số vốn mà thôi, chị à.
- Nhưng...
- Đừng ngại, chị trả góp dần sau
này cũng được.
Chị lấy làm mừng rỡ, cuống quít
trả tôi một ít tiền.
- Chao ôi, quý hóa quá! Cảm
ơn... cảm ơn... anh nhá!
Mai lại, chị Tám trả góp tiếp.
Chị kể :
- Thầy Bi thảm lắm... Gần Tết, cô
lại ngã bệnh... Thầy nhận sách,
mừng mừng tủi tủi tội ghê, anh
à!... Thầy cũ trò xưa khóc, khóc
mãi!
Tôi vụt muốn nhảy cỡn lên và
thét to:
“Hỡi ông Victor, ông Lev, ông
Dostoievski... ơi! Ông Khái, ông
Vũ, ông Ngô... ơi! Có những thứ
không bao giờ hạ giá được! Có
những người bình thường, vô
danh tiểu tốt nhưng có những
kiệt tác không hạ giá nổi, đó là
‘Tấm lòng’ ”.
nguồn : trekhuyettat.org
p/s: Sống trên đời cần phải có một
tấm lòng để gió cuốn đi ... để gió cuốn đi !!