Nói tới chơi chim gáy phải nói ngay tới chim mồi. Để có một con mồi hay ngoài yếu tố may mắn có được con chim tốt còn phải kể đến thời gian huấn luyện chim để trở thành một con mồi có đầu ốc tinh thông chim ngoài như người chủ của nó. Thời gian để một con chim thành mồi thường từ 2 tới 5 năm. Chim mồi hay là chim biết lúc cương lúc nhu, lúc nóng như Trương phi nhưng có lúc hiền như ông thầy Tam Tạng. Lúc tiếng ngân cao như thách thức, lúc chùng xuống như biết thân phận kẻ dưới cơ để không làm chim ngoài khiếp sợ.
Các thành viên : 26542 Nội dung : 50 Liên kết web : 6 Số lần xem bài viết : 4956223
Những bài viết về cu gáy
Nhớ chim cu gáy đồng xa
Viết bởi Administrator
Thứ tư, 09 Tháng 6 2010 22:31
Ngày còn bé, mỗi lần về quê ghé thăm ông cậu, cảnh tượng quen thuộc đầu tiên đập vào mắt tôi là hai cái lồng chim cu treo lủng lẳng ở mái hiên nhà. Lồng bằng tre vót nhỏ rứt, bo tròn vành như quả bí, bọc vải bên ngoài kín đáo. Cứ một con gù gù, con lồng bên cạnh lại cất tiếng gáy như để hòa điệu, âm thanh trầm buồn. Buổi trưa vắng lặng, chợt nghe tiếng cu gáy êm êm dìu dặt ai mà không cảm nhận lòng mình xao xuyến, gợi nhớ mơ hồ đâu đâu, càng thêm yêu thương sự phóng khoáng, yên bình của đồng nội hương quê...
Người nuôi chim rành rẽ kinh nghiệm cho biết con nào có bộ lông xám thường gáy giọng thổ trầm, con lông nâu thì gáy giọng kim cao. Theo tập tính, chim cu trống cất giọng gáy hay hoặc quyến rũ bạn tình hoặc khoe mẻ, thách thức với con trống khác. Hơn hai mươi năm trước, vùng Bình Ân, Gia Thuận... và miệt Tân Thành, Pháo Đài (Gò Công) chim cu nhiều lắm. Vào vườn mãng cầu mát rượi mắc võnh nằm lim dim mắt nghe chúng gù gù rồi gáy ngọt nhịp mà phát "phê". Nhiều đến nỗi dân nhậu coi chim cu là món mồi khoái khẩu, tìm cách săn bắt về rô ti, nướng muối ớt... Đồng lúa chín vàng, chim cu hợp đàn cút cù cu khắp lượt và tách đàn vào mùa thu. Chúng ưa đậu trên cành cao ít lá để phơi nắng, rỉa lông, tối tìm cành rậm lá để ngủ. Một số người cao tuổi có thú vui "gác cu" lâu năm thành thói quen khó bỏ. Con chim cu mồi phải có bộ lông nhuyễn mướt với vòng cườm đều, tiếng gáy nghe thật "êm tai". Nhốt cu mồi vào "lúp" có hai ngăn làm bằng tre sơn màu xanh lá cây, bọc vải che kín, chỉ chừa khoảng trống cửa bẫy. Dùng sào dài treo "lúp" trên cành tre cao rồi chịu khó ngồi nấp trong lùm rậm để theo dõi, tránh gây tiếng động, dù là nhỏ nhất. Người gác cu có sự kiên nhẫn chịu đựng thời gian dài nên trong ca dao dân gian xếp hạng chuyện này đứng hàng thứ ba trong bốn cái... "khổ". Chim cu mồi cứ rỉ rả cất tiếng gáy khiêu khích, lôi cuống con chim "bổi" bên ngoài gáy đáp lại như một cuộc tranh tài. Một lúc sau, cu bổi hăng máu xông vào "lúp" tấn công và thế là mắc bẫy. Coi vậy chú không dễ dàng chút nào, người gác cu hải trầm tính mới tận hưởng được niềm vui hồi hộp, căng thẳng và sau đó là nỗi hân hoan khó tả. Nhờ có lần ông cậu tôi xách sào, xách "lúp" đi từ sáng đến tối suốt mấy ngày về tay không. mặt mày quẹo đeo vì rình rập cực khổ mà ggặp phải con bổi quá khôn lanh, cảnh gíac không chịu vào lúp. Tới chừng bẫy được con bổi ấy, cậu tôi hả hê vui mừng, tất nhiên người trong nhà ai cũng thở phào nhẹ nhõm. Thấy vậy mới biết thú gác cu nó mê hoặc, hấp dẫn con người ta biết dường nào!
Bây giờ đồng lúa thâm canh tăng vụ, nhu cầu đời sống con người phát triển và lấn chiếm dần môi trường không gian thiên nhiên khiến cho giống chim cu nhạy cảm, ưa tự do phóng khoáng tản mát đâu đâu khó mà tìm gặp. Về quê, nhìn đồng lúa chín vàng, vườn cây trái sum suê bóng mát, bất giác thèm nghe tiếng chim cúc cù cu quá chừng. Lại nhớ một đọan trong bài thơ "Vòng cườm trên cổ chim cu" của nhà thơ Chế Lan Viên:
Cu gáy là chim của rừng xanh. Nó bao giờ cũng chỉ đậu trên những ngọn cây cao chót vót, chim khôn chim đậu cành cao mà.
Cu gáy lông xám hồng, cổ cườm đẹp long lanh như mỹ nữ được trang điểm tỉa tót bằng những viên ngọc quý. Cúc cù... cu cu! cúc cù... cu cu! Những trưa Hè nằm nghe tiếng chim cu gáy vọng về thật thanh bình, êm dịu.
Chim cu gáy có thể coi là hoa hậu quí bà của rừng xanh vì dáng vẻ kiêu sa, nền nã của nó. Nhưng cu gáy cũng là loài khá là vụng dại trong việc lo chỗ ăn chỗ ở. Nó giống như một cô gái đẹp nhưng đểnh đoảng, mải ve vuốt cho mình còn mọi thứ khác thì chỉ là phiên phiến.
Thì đây, tôi đã nhiều lần thấy tổ của chim cu gáy. Vào Hè, mùa sinh sản, cu gáy tha về vài cọng bòng bong khô xếp ngang dọc lơ thơ để làm cái nhà hộ sinh cho mình. Trông tổ chim cu gáy chẳng khác gì cái lều rách của bác cố nông. Với nó thế là mỹ mãn, dù đứng dưới đất nhìn lên thấy rõ mồn một quả trứng trong ổ! Người kĩ tính có thể ca thán, nhưng với cu gáy thế là ổn. Mẹ con nó nằm trong cái ổ trống huyếch gió lùa bốn phương, toòng teng như cái võng đan bằng sợi gai một thời. Cũng may, cu gáy sinh sản vào mùa Hè nên con chúng không bị chết rét.
Cu gáy cũng giống con người, triệt để thực hiện mỗi gia đình chỉ có hai con. Dù nó không có khẩu hiệu vận động hay phát động phong trào hạn chế sinh đẻ. Bởi thế mà số chim cu gáy trên rừng chỉ có vừa phải. Đúng là nó cũng biết sống cho mình nữa, nuôi con đẻ cái chỉ như trách nhiệm trời giao cho, chỉ cần vừa đủ.
Vì là hoa hậu nên lắm người dòm dỏ. Nó bị con người săn đuổi để nuôi làm chim cảnh. Đẹp quá, hót hay quá thành ra cũng nhiều nguy cơ bị cầm tù. Tôi thích chim cu gáy vì nó đẹp, nhưng chưa bao giờ có ý định nhốt nó vào lồng. Mấy ông bạn mê cu gáy của tôi thì khác. Họ tìm ra trong giọng hót của nó bao nhiêu cái hay, đặt thành những cái tên thật mỹ miều. Có con cu gáy giá lên đến vài triệu chỉ vì sáng trưa chiều tối tiếng gù khác hẳn nhau. Họ mê tiếng gù của cu gáy như mê gái.
Lại có con khi khách đến nhà còn biết cất tiếng gù chào. Chẳng biết nó khôn ngoan biết chào hỏi hay là thói nịnh bợ học được ở con người. Nhưng mỗi lần như thế thì cóng thóc của nó đầy thêm, nó yên tâm hơn trong cuộc sống chim lồng. Nếu vậy thì tiếng gù cũng có giá lắm chứ.
Tôi yêu tiếng chim gáy thanh bình, nó vừa đủ để làm ấm áp lòng người. Tiếng thầm thì của nó trong không gian mùa Hè luôn làm cho cuộc đời thêm thi vị. Người ta yêu nó, nên chuyện cái tổ vụng dại trong đời sống riêng tư của cu gáy chỉ còn là chuyện nhỏ chẳng còn mấy ai để ý nữa. Dù sao đó cũng là cách sống riêng của mỗi loài. Sao cứ nhất thiết phải giống nhau?
Bài và tranh minh hoạ: Đỗ Đức (Theo Thể thao văn hoá )
Loading image. Please wait
.jpg)
Cu gáy là chim của rừng xanh. Nó bao giờ cũng chỉ đậu trên những ngọn cây cao chót vót, chim khôn chim đậu cành cao mà.
